د افغانیو په اړه سرچینې و پلټئ

مهرباني وکړئ یوه کلیمه دننه کړئ.

ټولګه

وروستي ډیجیټل سرچینې

“د افغانستان مور”

نانسي هچ دوپري

«په کابل پوهنتون کې دافغانستان د معلوماتو مرکز» بنسټ ایښودونکی، نانسي په ۱۹۶۲م کال کې د یوه امریکايي دیپلومات د خوشاله ځوانې مېرمنې په توګه کابل ته راغله. هغې د خپل ژوند له نیمې پیړۍ څخه زیات د افغانستان د تاریخي اسنادو په راټولولو او آرشیف کولو سره د کلتوري میراثونو د ساتنې لپاره وقف کړ. د هغې خوښېده چې ځان د افغانستان د لرغونې اثار په توګه بیان کړي، او هېڅکله يې خپلو مخالیفینو ته زیان نه دی اړولی. ان تر دې چې هغه د ناروغۍ په بستر پرته وه او د ژوند وروستیو شیبو ته انتظار وه، خو بیا هم له هغې سره د هغو سلایډونو اندیښنه وه چې د بریښنايې کولو چارې يې روانې وې، چې هغه بشپړ شي او نندارې ته وړاندي شي، خو هغې د دې نړۍ په پریښودو سره خپلو دوو مینه والو ته یوه بډایه ډالۍ وقف او په میراث پریښوده. چې هغه دوه یو د دې دویم خاوند لویس دوپري او دویم د هغې منل شوی کور افغانستان ده.

د جګړو په کلونو کې، لکه څنګه چې د افغانستان لپاره د نړۍ لیوالتیا کمه شوه، د افغانستان د خلکو لپاره د نانسي مینه ثابته شوه. د هېواد د معاصر تاریخ په تړاو يې د انسادو تر ټولو ستره ساتنه کې يې ځان څرګند کړ. هغې له افغانستان څخه د نورو همکارانو په څنګ کې په پاملرنې سره اسناد راټولول او ګتلاګ کول. نن ورځ چې په کابل پوهنتون کې د افغانستان د معلوماتو ستر مرکز () ده دا له افغانستان سره د هغې د مینې او د تاریخ لیکونکي په توګه د هغې هنر ته د هغې ژمنیتا د ثبوت بېلګه ده. په دې کې چې هغې د افغانستان خلکو ته ډالۍ کړي، دا د افغانستان او متحده ایالاتو تر منځ د هر هغه څه یوه نښه ده. نانسي د ولسمشرانو، ډیپلوماتانو، بشردوستانه، د پارلمان غړو او مهم خلکو سره د ملګرتیا بډایه ژوند درلود چې هغې د نړۍ په پوهیدو کې نه ستړي کیدونکي کار وکړ. په ACKU کې، نانسي او د هغې همکارانو په ډیر مهارت سره یو تاریخ راټول کړی چې پوهیدو ته اړتیا لري. د نانسي کار به ژوندی وي، او د هغې کیسه به بې له شکه نسلونو ته الهام ورکړي. د ACKU په هره ډبره کې، ټول هغه اسناد چې د نانسي لخوا په ډیره لیوالتیا سره ساتل شوي، او د افغانستان د ډیرو خلکو او د افغانستان دوستانو په زړونو کې چې د هغې کیسه یې په زړه پورې کړې، د هغې یادونه په ډیره ستاینه، او مننه سره ژوند کوي.

په کابل پوهنتون کې د افغانستان د معلوماتو مرکز په اړه نور معلومات ترلاسه کړئ!!

دا په سیمه کې د افغانستان په اړه لومړنی څیړنیز بنسټ او آرشیف دی چې د لومړنیو سرچینو خورا پراخه ټولګه په چاپ او ډیجیټل بڼه کې شتون لري. د افغانستان د معلوماتو مرکز ماموریت د سواد زده کړې ته وده ورکول، د علمي کار اسانتیا، او د خپل آرشیف، ډیجیټل کتابتون، او د رسونې او څیړنې روزنې چمتو کول دي.

نور یی ولوله

د اریزونا پوهنتون کتابتونونه (UAL) او په کابل پوهنتون کې د افغانستان مرکز (ACKU) له 2007 راهیسې د شراکت په پروژه کې ښکیل دي. دې پروژې د افغانستان ډیجیټل ذخیره (ADR) او اړونده ماسټر فایلونه تولید کړي چې د UAL لخوا له 2007 څخه ساتل شوي. 2020. په ADR کې ډیری توکي په اصل کې د ACKU ملکیت دي. موږ د یوې لسیزې په اوږدو کې زموږ په شراکت او محصولاتو ویاړو. موږ باور لرو چې تر ټولو لوړ لومړیتوب د ADR د دوامدار مدیریت او ساتنې ډاډ ترلاسه کول دي. د بودیجې د محدودیتونو له امله، UAL به د 2020 کال د جون تر 30 پورې زموږ د ډیجیټل کولو همکارۍ او د ADR د روانو عملیاتو په اړه د ACKU سره د شراکت نوي کول ودروي. ACKU به د جولای 1، 2020 څخه د ADR ټول اړخونه اداره او مالکیت ولري. UAL د ACKU سره په ملګرتیا کې د جهاد له دورې څخه د افغانستان ادبیاتو ته د لاسرسي په ساتلو او رامینځته کولو کې همکاري کړې، دا یوه پروژه چې د کتلاګ، ډیجیټل کولو، او میټاډاټا جوړول دي. دا پروژه د UAL او ACKU لخوا له 2007 څخه تر 2020 پورې تمویل شوې وه. له 2007 څخه تر 2012 پورې، لومړنۍ پروژه د بشري مرستو لپاره د ملي بودیجې (NEH) لخوا تمویل شوې وه.
مواد شامل دي: د افغانستان د تاریخ، کلتور او د جهاد په دوران کې د پرمختګ او نورو په اړه د اسنادو بې ساري ټولګه. د ACKU دایمي ټولګه په سیمه کې ترټولو پراخه ده چې په هیواد کې د جګړې او ټولنیز ناورین وخت پوښي، ډیری اسناد په انګلیسي یا اصلي ژبو پښتو او دري دي.
دوه ورځپاڼي: انیس او کابل ټایمز د اریزونا پوهنتون د پروفیسور لودویګ واډمیک له مجموعې څخه دي چې د ډیجیټل کولو لپاره یې ډیری مهم سرلیکونه چمتو کړي دي. هغه د افغانستان د یادګاري تاریخي او سیاسي جریدې په ګډون ګڼ شمېر کتابونه لیکلي او ایډیټ کړي دي.
د افغانستان کلنۍ (کلنۍ کتاب) د اریزونا پوهنتون د کتابتونونو له ټولګې څخه دی.
خبرونه:
په جولای 2020 کې، ACKU د افغان ډیجیټل ذخیره له لیږد راهیسې د Afghandata.org اداره کول پیل کوي.
د 2017 اګست کې، د پروفیسور محمد موبین شورش ټولګه په بشپړ ډول آنلاین شتون لري
2016 کال د ډسمبر په میاشت کې 17,000 سرلیکونه (1,400,000 پاڼې) شتون لري.
2016 کال سپټمبر کې د پروفیسور محمد مبین شورش ټولګه د آغلې یاسمین شورش لخوا مرسته شوې وه
دسمبر 2015 کال 15,000 سرلیکونه (1,200,000 مخونه) شتون لري
اپریل 2015 کال کې اخبارونه سکن شوي او شتون لري.
2014 کال د نومبر په میاشت کې 11,000 سرلیکونه (900,000 مخونه)
2014 کال د اپریل میاشت کې د ذخیره کولو سیسټم DSpace 4.1 ته لوړ شو
د 2014 کال په جنوري کې، یان هان او عاطفه روان په کابل کې د ACKU کارکونکي روزلي.
سپتمبر 2013 کال کې 5,500 سرلیکونه (600,000 مخونه)
2013 کال په مارچ کې 3,400 سرلیکونه (460,000 مخونه). د ذخیره کولو سیسټم DSpace 3.1 ته لوړ شوی.
2012 کال کې 2,200 سرلیکونه (300,000 مخونه). د NEH مرستې پروژه پای ته ورسیده.
2011کال کې 1,500 سرلیکونه (200,000 پاڼې) په DSpace 1.8 کې.